لە پیشەسازی لاستیکدا، هێزی کێشکردنی کۆتایی تایبەتمەندییەکی میکانیکی بنەڕەتییە. ئەم پارامێتەرە تاقیکارییە هێزی کۆتایی ئاوێتەیەکی لاستیکیی ڤولکانایز دەپێوێت. تەنانەت ئەگەر بەرهەمێکی لاستیک هەرگیز لە هێزی گرژبوونی کۆتایی خۆی نزیک نەکرێتەوە، زۆرێک لە بەکارهێنەرانی بەرهەمە لاستیکییەکان هێشتا وەک نیشاندەرێکی گرنگی کوالیتی گشتی ئاوێتەکە دەزانن. بۆیە هێزی کێشکردن تایبەتمەندییەکی زۆر گشتییە و هەرچەندە بەکارهێنانی کۆتایی بەرهەمێکی دیاریکراو پەیوەندییەکی کەمی بەوەوە هەیە، بەڵام زۆرجار فۆرمولەتەرەکان دەبێت لە ڕێگەی خۆیانەوە بچنە دەرەوە بۆ ئەوەی بتوانن بیبینن.

1. بنەما گشتییەکان

بۆ ئەوەی بەرزترین هێزی گرژبوون بەدەست بهێنرێت، مرۆڤ بەزۆری دەبێ بە ئیلاستیۆمەکان دەست پێبکات کە تیایدا کریستاڵکردن بەهۆی پەستانەوە ڕووبدات، بۆ نموونە NR، CR، IR، HNBR.

2. لاستیکێکی سروشتی NR

چەسپەکان لەسەر بنەمای لاستیکی سروشتی بەزۆری هێزێکی کێشکردنی زیاتریان هەیە لە چاو چەسپی نیۆپرین. لە پۆلە جیاوازەکانی لاستیکی سروشتی، فیلمی ژمارە 1ی دوکەڵی بەرزترین هێزی کێشکردنی هەیە. ڕاپۆرت کراوە کە، لانیکەم لە حاڵەتی پێکهاتە پڕکراوەکانی ڕەشی کاربۆنیدا، فیلمی ژمارە ٣ی دوکەڵی هێزێکی کێشکردنی باشتر دەدات لە فیلمی دوکەڵی ژمارە یەک. بۆ ئاوێتە لاستیکییە سروشتییەکان، پلاستیککەرەکانی کیمیایی (پلاستیسۆل) وەک بایفینێل ئامیدۆتیۆفینۆڵ یان پێنتاکلۆرۆتیۆفینۆڵ (PCTP) دەبێ خۆیان لێیان بەدوور بگرە، چونکە هێزی کێشکردنی ئاوێتەکە کەمدەکەنەوە.

3. کلۆرۆپرین سی ئاڕ

کلۆرۆپرین (CR) لاستیکەیەکی بلورییە کە بەهۆی جۆرەوە هێنراوە و لە غیابی فیلەرەکاندا هێزێکی کێشکردنی بەرز دەدات. لە ڕاستیدا دەتوانرێت هەندێک جار هێزی کێشکردن زیاد بکرێت بە کەمکردنەوەی ڕێژەی پڕکەرەوە. کێشی گەردیلەیی بەرزتری CR بەهێزی کێشکردنی بەرزتر دەدات.

4. نیتریل لاستیک NBR

NBR کە ڕێژەیەکی بەرزی ئەکریلۆنیتڕیل (ACN)ی هەیە، هێزێکی کێشکردنی بەرزتر دەدات. NBR لەگەڵ دابەشکردنی کێشی گەردیلەیی تەسک هێزێکی کێشکردنی بەرزتر دەدات.

5. کاریگەری کێشی گەردیلەیی

بە باشترکردن، بەکارهێنانی NBRs لەگەڵ چەسپاوییەکی بەرزی Meniscus و کێشی گەردیلەیی بەرز بەهێزی گرژبوونی بەرزتر دەبەخشێت.

6. ئیلاستیۆمەکانی کاربۆکسیل

بیر لەوە بکەرەوە کە NBR ی کاربۆکسیل نەکراو بە XNBR کاربۆکسیل و NBR ی کاربۆکسیل نەکراو بگۆڕیت لەگەڵ XHNBR کاربۆکسیل کراو بۆ باشترکردنی هێزی کێشکردنی ئاوێتەکە.

کاربۆکسیل NBR لەگەڵ بڕێکی گونجاو لە ئۆکسیدی زینک هێزێکی کێشکردنی بەرزتر لە NBRی ئاسایی دەدات.

7. EPDM

بەکارهێنانی EPDMی نیمچە بلوری (ڕێژەی ئیتیلێنی بەرز) بەهێزی کێشکردنی بەرزتر دەدات.

8. EPDMی کاردانەوە

گۆڕینی EPDM دەستکارینەکراو بە 2% (بەشی بارستە) EPDM دەستکاریکراوی ئەنهیدریدی مالیک لە تێکەڵەکاندا لەگەڵ NR هێزی کێشکردنی پێکهاتەکانی NR/EPDM زیاد دەکات.

9. جێڵز

جێڵە دەستکردەکانی وەک SBR بەگشتی جێگیرکەریان تێدایە. بەڵام لە کاتی تێکەڵکردنی پێکهاتەکانی SBR لە پلەی گەرمی سەرووی 163 پلەی سەدی، هەردوو جێڵی شل (کە دەتوانرێت تێکەڵ بکرێت) و جێڵی توند (کە ناتوانرێت تێکەڵ بکرێت و لە هەندێک توێنەردا نەتواوە) دەتوانرێت بەرهەم بهێنرێت. هەردوو جۆری جێڵ هێزی گرژبوونی ئاوێتە کەمدەکەنەوە. بۆیە، پلەی گەرمی تێکەڵکردنی SBR دەبێت بە وریاییەوە چارەسەر بکرێت.

10. ڤولكانیزەكردن

ڕێگەیەکی گرنگ بۆ بەدەستهێنانی هێزی گرژبوونی بەرز بریتییە لە باشکردنی چڕی crosslink، دوورکەوتنەوە لە ژێر سولفوریزەکردن، دوای ڤولکانیکردن و دوورکەوتنەوە لە تاڵە مووەکانی لاستیکەکە لە کاتی ڤولکانیکردندا بەهۆی کەمی فشار یان بەکارهێنانی پێکهاتە هەڵاوساوەکان.

11. ڤولكانیزەكردنی پەستان-دڵۆپ

بۆ ئەو بەرهەمانەی کە لە ئۆتۆکلاڤەکاندا ڤولکانایز کراون، دەتوانرێت دروستبوونی تاڵە موو و کەمبوونەوەی لە ئەنجامدا لە هێزی گرژبووندا بە کەمکردنەوەی وردە وردە پەستانەکە تا کۆتایی ڤولکانیکردنەکە دوور بکەوێتەوە، ئەمە بە 'ڤولکانیکردنی دڵۆپی پەستان' ناسراوە.

12. کات و پلەی گەرمی ڤولکانیکردن

کاتەکانی درێژتری ڤولکانزەیشن لە پلەی گەرمی نزمتردا دەبێتە هۆی دروستبوونی تۆڕەکانی پەیوەندی فرە گەردیلەیی، چڕیی پەیوەندیی بڕبڕەی گۆگردی بەرزتر و لە ئەنجامدا هێزی کێشکردنی بەرزتر.

13. دەتوانرێت هێزی گرژبوون باشتر بکرێت بە باشتربوونی تەکنیکەکانی تێکەڵکردن بۆ باشترکردنی بڵاوبوونەوەی پڕکەرەوەی بەهێزکەر وەک ڕەشی کاربۆنی، لە هەمان کاتدا دوورکەوتنەوە لە تێکەڵکردنی پیسیەکان یان پێکهاتە گەورەکانی بڵاونەکراوە.

14. فیلەر

بۆ پڕکەرەوەکانی وەک ڕەشی کاربۆنی یان سیلیکا، هەڵبژاردنی قەبارەی تەنۆلکەیەکی بچووک بە ڕووبەرێکی گەورەی تایبەت دەتوانێت کاریگەر بێت لە باشترکردنی هێزی گرژبوون. پێویستە خۆت بەدوور بگرین لە پڕکەرەوەی بێهێزکردن یان پڕکردنەوە وەک گڵ، کاربۆناتی کالیسیۆم، تاڵک، کوارتز خۆڵ و هتد.

15. ڕەشی کاربۆنی

بۆ ئەوەی دڵنیا بین لەوەی کە ڕەشی کاربۆنی بە باشی پەرش و بڵاوە، پێویستە پڕکردنەوەکەی زیاد بکرێت بۆ ئاستی گونجاو بۆ باشترکردنی هێزی گرژبوون. ڕەشی کاربۆنی بە قەبارەی گەردیلەیەکی بچووکەوە ڕێژەی پڕکردنەوەی گونجاوی کەمی دەبێت. زیادکردنی ڕووبەری تایبەتی ڕەشی کاربۆنی و باشترکردنی بڵاوبوونەوەی ڕەشی کاربۆنی بە درێژکردنەوەی خولی تێکەڵکردن دەتوانێت هێزی کێشکردنی لاستیکەکە باشتر بکات.

16. ڕەشی کاربۆنی سپی

بەکارهێنانی سیلیکای ڕەشکراوە بە ڕووبەرێکی تایبەتی بەرز دەتوانێت بە شێوەیەکی کاریگەر هێزی کێشکردنی ئاوێتەکە باشتر بکات.

17. پلاستیککەرەکان

ئەگەر هێزی کێشکردنی بەرز خوازرابێت، پێویستە لە پلاستیککەرەکان دوور بکەویتەوە.

18. کاتێک کە ئاوێتە NBRەکانی ڤولکانایزن، ڤولکانکردنی ئاسایی قورسترە بە یەکسانی بڵاوبکرێتەوە، بۆیە، گۆگرد کە بە کاربۆناتی مەگنیسیۆم چارەسەر دەکرێت، لە پێکهاتە جەمسەرییەکانی وەک NBR باشتر بڵاودەبێتەوە. ئەگەر مادەی ڤولکانایزکردن بە باشی پەرش و بڵاو نەبێتەوە، ئەوا دەتوانرێت هێزی کێشکردن بە شێوەیەکی جددی کاریگەری لەسەر بێت.

19. تۆڕی بەستنەوەی بەستراو بە چەند بڕبڕەی پشت

لەگەڵ سیستەمی ڤولکانکردنی ئاسایی، تۆڕی پەیوەندی بڕبڕەیی بە پەیوەندی پۆلیسولفاید زاڵە؛ لەگەڵ EV، تۆڕی پەیوەندی بڕبڕەیی بە پەیوەندی تاک و دوو هێندەی سولفاید زاڵە، یەکەمیان کە لە ئەنجامدا هێزێکی کێشکردنی بەرزتر بووە.

20. تۆڕەکانی crosslinking ی ئایۆنی

ئاوێتە ئایۆنییە بڕاوەکان بەهێزی کێشکردنی بەرزتریان هەیە چونکە خاڵە بڕاوەکان دەتوانن بخلیسکن و بەم هۆیەوە دەجوڵێن بەبێ ئەوەی دڕابن.

21. کریستاڵکردنی فشار

تێکەڵکردنی لاستیکی سروشتی و نیۆپرین کە کریستاڵەکانی فشاری تێدایە لە چەسپەکەدا یارمەتیدەر دەبێت بۆ زیادکردنی هێزی کێشکردن.